Aktualności

Życzenia świąteczno-noworoczne od KNF

Spokojnych, radosnych Świąt Bożego Narodzenia spędzonych w gronie najbliższych oraz dużo zdrowia i szczęścia w Nowym Roku życzy Komitet Nauk Filozoficzny Polskiej Akademii Nauk.

Fot. Monika Stawowy, domena publiczna.

KNF popiera uchwałę KNP PAN ws. wykazu czasopism

Komitet Nauk Filozoficznych PAN poparł 6 grudnia 2023 r. uchwałę podjętą 19 listopada 2023 r. przez Komitet Nauk Prawnych w sprawie rekomendowanych zmian w procedurze ustalania urzędowego wykazu czasopism naukowych.

KNP PAN w swojej uchwale podkreśla, że w ostatniej kadencji wielokrotnie zwracał uwagę, iż „od lutego 2021 r. ministerialny wykaz czasopism naukowych ustalany jest z oczywistym naruszeniem obowiązujących przepisów”. „Ze względu na skalę naruszeń prawa wykazy ogłoszone od lutego 2021 r. powinny być jak najszybciej uchylone” – stwierdzają członkowie KNP.

Komitet ten w ww. uchwale sformułował 6 rekomendacji dot. sposobu sporządzania wykazu, a także zasad i procedur wpisywania czasopism i nadawania punktów. Treść uchwały KNP dostępna jest pod adresem: https://knp.pan.pl/index.php/288


Skład Komitetu Nauk Filozoficznych PAN nowej kadencji

Polska Akademia Nauk ogłosiła wyniki wyborów do komitetów naukowych i programowych i naukowych, które zakończyły się 24 listopada 2023 r. Znamy więc skład Komitetu Nauk Filozoficznych PAN kadencji 2024-2027.

W nowej kadencji środowisko filozofów w Komitecie Nauk Filozoficznych reprezentować będą: prof. Gabriela Besler, prof. Adam Chmielewski, prof. Arkadiusz Chrudzimski, prof. Adam Grobler, prof. Piotr Gutowski, prof. Tomasz Homa, prof. Janusz Kaczmarek, prof. Andrzej Kaniowski, prof. Leszek Koczanowicz, prof. Tomasz Kubalica, prof. Roman Kubicki, prof. Piotr Kulicki, prof. Dariusz Łukasiewicz, prof. Paweł Łuków, prof. Justyna Miklaszewska, prof. Marcin Miłkowski, prof. Ryszard Mordarski, prof. Roman Murawski, prof. Joanna Odrowąż-Sypniewska, prof. Michał Piekarski, prof. Wojciech Sady, prof. Tadeusz Stefan Szubka, prof. Artur Szutta, prof. Adam Świeżyński, prof. Kordula Świętorzecka, prof. Monika Walczak, prof. Jan Woleński, prof. Maciej Woźniczka, prof. Krzysztof Wójtowicz, prof. Renata Ziemińska.

Nowa kadencja rozpocznie się 1 stycznia 2024 r. Gratulujemy nowo wybranym członkom Komitetu.


Podsumowanie XII Polskiego Zjazdu Filozoficznego na posiedzeniu KNF

„Byliśmy mile zaskoczeni i zadowoleni, że Zjazd miał takie powodzenie” – powiedziała prof. Elżbieta Jung, podsumowując na posiedzeniu KNF 17 listopada XII Polski Zjazd Filozoficzny. Zaznaczyła, że w zjeździe, który odbył się 11-16 września 2023 r. na Uniwersytecie Łódzkim, wzięło udział ponad 600 osób.

Prof. Jung zwróciła też uwagę na szczególny rys tego zjazdu, jakim był bardzo czynny udział doktorantów, a nawet studentów. Wspomniała, że organizatorzy projektując formułę tego wydarzenia, zakładali udział doktorantów. Zdaniem organizatorów doświadczenie to pokazało, że w ramach przyjmowania zgłoszeń w niektórych przypadkach powinna być nieco dokładniejsza selekcja lub młodzi badacze powinni być bardziej poinstruowani, co należy prezentować, zwłaszcza, że mają często naprawdę dużą wiedzę. Ogólnie udział młodych badaczy organizatorzy ocenili bardzo pozytywnie. „Środowisko mogło się zintegrować. Młodzi mieli okazję poznać znakomitych polskich filozofów. A my mieliśmy okazję zorientować się, jak wygląda rozwój filozofii w Polsce w tej chwili. I wygląda bardzo dobrze” – oceniła prof. Jung.

W sprawozdaniu członkini KNF przypomniała, że na XII Polski Zjazd Filozoficzny składały się wykłady plenarne, dwie debaty, sesje w sekcjach tematycznych, sympozja, kolokwia, performance filozoficzny, a także wydarzenia towarzyszące, takie jak koncert jazzowy i projekcje filmów. Podkreśliła też czynną obecność wydawnictw i organizacji promujących filozofię. Na koniec wskazała również, że w pełnym sprawozdaniu pojawiły się przydatne dla organizatorów kolejnych edycji informacje o tym, co warto poprawić i na co zwrócić uwagę.

Poniżej dołączamy nagranie z otwarcia XII Zjazdu Filozoficznego w Łodzi opublikowane przez Uniwersytet Łódzki:


Książka Plantingi w ramach BWF już w sprzedaży

Polski przekład książki Alvina Plantingi Gdzie naprawdę jest konflikt. Nauka, religia i naturalizm ukazał się właśnie w ramach kontynuacji serii Biblioteka Współczesnych Filozofów.

Jak wskazuje w opisie książki redaktor naukowy publikacji prof. Dariusz Łukasiewicz, dzieło to „naturalistyczny pogląd na świat i podejmuje wyzwanie rzucone religii przez nowy ateizm”. „W obronie racjonalności teizmu chrześcijańskiego Plantinga sięga do zdobyczy współczesnej fizyki kwantowej, kosmologii, biologii molekularnej oraz posługuje się narzędziami współczesnej logiki i matematyki. Autor argumentuje, że naturalizm jest stanowiskiem nie tylko błędnym, ale wewnętrznie sprzecznym, a jego uznawanie jest formą irracjonalizmu, bowiem wyłącznie biologiczne i ewolucyjne wyjaśnienie natury ludzkiej oznacza brak gwarancji dla rzetelności naszych władz poznawczych”.

Autorem przekładu jest Elżbieta Łukasiewicz. Książka ukazała się w październiku 2023 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN w serii BWF, kontynuowanej w ramach projektu prowadzonego przez KNF PAN wraz Wydziałem Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, którym kieruje członek KNF prof. Krzysztof Wójtowicz z Wydziału Filozofii UW.

Pełny opis książki znajduje się: tutaj.


Filozofowie w nowym składzie Rady Doskonałości Naukowej

Do Rady Doskonałości Naukowej drugiej kadencji w ramach dyscypliny filozofia wybrani zostali prof. Andrzej Szahaj z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prof. Tadeusz Szubka z Uniwersytetu Szczecińskiego i prof. Jacek Wojtysiak z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Gratulujemy!

Członkowie RDN zostali wyłonieni w wyborach przeprowadzonych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W sumie kandydowało 478 naukowców, na których oddano łącznie 44.763 głosy. W wyniku wyborów w RND zasiądzie 169 osób reprezentujących 55 dyscyplin. Nowa kadencja RND rozpocznie się 1 stycznia 2024 r.

Dwaj spośród nowo wybranych członków RDN, prof. Szahaj i prof. Szubka, są zarazem członkami Komitetu Nauk Filozoficznych PAN obecnej kadencji.


OSTATNIE PRZYPOMNIENIE: rejestracja głosujących w wyborach do KNF

Tylko do 6 października 2023 r. mogą rejestrować się osoby uprawnione do głosowania w wyborach do komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk, w tym do KNF. Niezwykle ważne jest, by odpowiednia liczba osób wyraziła zgodę na kandydowanie.

Dokonanie rejestracji wymaga zalogowania się w systemie na stronie https://esw.pan.pl/Account/Login  i postępowania zgodnie z instrukcją zamieszczoną na stronie https://pan.pl/regulamin-2 .

Warunkiem koniecznym do przeprowadzenia wyborów do komitetu naukowego jest, aby co najmniej 60 samodzielnych pracowników naukowych zgłosiło wolę do skorzystania z legitymacji biernej. Deklaracja biernego prawa wyborczego do danego komitetu oznacza zgodę na kandydowanie i wolę aktywnego uczestnictwa w pracach komitetu w razie wyboru na członka komitetu.


Posiedzenie KNF 14 września 2023 r.

Krytyczne głosy na temat punktacji czasopism oraz dyskusja nad systemami ich oceniania zdominowały posiedzenie plenarne KNF PAN 14 września 2023 r. Odbyło się ono w Łodzi podczas 12. Polskiego Zjazdu Filozoficznego (zorganizowanego na Uniwersytecie Łódzkim), po zakończeniu wieczornych obrad.

Członkowie KNF PAN podkreślali arbitralność przyznawania punktów czasopismom. Wskazywali, że obecna praktyka w tym zakresie ośmieszyła całą punktację.

Dyskutowali też nad możliwością wprowadzenia sprawiedliwych systemów oceniania czasopism oraz artykułów, rozróżniając różne modele, takie jak ocena oparta na danych bibliometrycznych, ocena ekspercka, ocena dokonywana przez czytelników oraz opieranie się na algorytmach wykorzystujących sztuczną inteligencję. Identyfikując wady różnych rozwiązań, zwracali uwagę na możliwości patologii i ogrywania takich systemów. Wskazywano w szczególności na niewydolność systemów opartych na miarach ilościowych i o odchodzeniu od tego typu rozwiązań.

Na posiedzeniu 14 września podsumowano także postępy realizacji projektu polegającego na publikacji kolejnych tomów z serii Biblioteka Współczesnych Filozofów, a także dyskutowano o sytuacji studiów filozoficznych w Polsce. Ponadto Przewodnicząca KNF przypomniała o wyborach do KNF kolejnej kadencji i o związanych z tym terminach i obowiązkach.


12. Polski Zjazd Filozoficzny w 100. rocznicę

W dniach w dniach 11–16 września 2023 na Uniwersytecie Łódzkim odbędzie się XII Polski Zjazd Filozoficzny. W 100. rocznicę pierwszego zjazdu, zorganizowanego w 1923 roku na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, spotkają się filozofowie z większości ośrodków naukowych w Polsce, którzy prezentować będą wyniki swoich badań w ramach aż 23 sekcji tematycznych.

Szczegółowy harmonogram zjazdu, obejmujący informacje o miejscu i godzinach poszczególnych wystąpień, dostępny jest pod adresem https://easychair.org/smart-program/12PZF/

Zjazd będzie się odbywał w budynku Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego przy ul. Pomorskiej 171/173. Więcej informacji na jego temat można znaleźć na stronie: https://www.zjazdfilozoficzny.uni.lodz.pl/

Wydarzenie organizowane jest przez Uniwersytet Łódzki, Polskie Towarzystwo Filozoficzne oraz Komitet Nauk Filozoficznych PAN.


Wybory do komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk (PRZYPOMNIENIE)

Obecnie trwa proces wyborczy do komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk. Wybory odbywają się przy pomocy elektronicznego systemu wyborczego PAN. Zgodnie z harmonogramem rejestracja osób uprawnionych do głosowania zakończy się 6 października 2023 r.

Dokonanie rejestracji wymaga zalogowania się w systemie na stronie: https://esw.pan.pl/Account/Login
Z kolei instrukcja znajduje się na stronie https://pan.pl/regulamin-2/

W imieniu wiceprezesa PAN prof. Aleksandra Welfe, uprzejmie prosimy o rozpowszechnianie tej informacji w środowisku filozofów, w tym wśród emerytowanych pracowników naukowych, którzy pragną aktywnie włączyć się w społeczny ruch nauki.


Wybory do komitetów naukowych PAN: rejestracja otwarta

Od 5 lipca do 6 października (2023) otwarta jest rejestracja uczestników wyborów na członków komitetów naukowych PAN kolejnej kadencji. Wybory zostaną przeprowadzone za pomocą Elektronicznego Systemu Wyborczego PAN.

Zgodnie z harmonogramem wyborów (https://pan.pl/harmonogram/) 17.10.2023 r. zostaną ogłoszone listy wyborcze. Wybory zostaną zaś przeprowadzone w dniach 18-31.10.2023 r. Dwa dni później nastąpi ogłoszenie wyników, a następnie przeprowadzone zostaną wybory uzupełniające.

Jak poinformował w liście informującym o wyborach wiceprezes PAN prof. Aleksander Welfe, uprawnionych jest do głosowania jest ponad 35 tys. samodzielnych pracowników naukowych. Wiceprezes PAN podziękował również wszystkim kończącym swoją kadencję Członkom komitetów „za aktywność i wszelkie podejmowane inicjatywy”.

Regulamin wyborów oraz dodatkowe informacje znajdują się na stronie: https://pan.pl/regulamin/
Rejestracja i logowanie do systemu dostępne jest pod adresem: https://esw.pan.pl/Account/Login


KNF solidaryzuje się z RN IFiS PAN ws. prof. Engelking

Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk przyjął 8 maja 2023 r. uchwałę, w której „solidaryzuje się z uchwałą Rady Naukowej Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk” dotyczącą reakcji na wypowiedzi prof. Barbary Engelking.

„Uważamy reakcję ministra Przemysława Czarnka za godzącą w wolność i niezależność badań naukowych w Polsce, a groźbę zmniejszenia finansowania dla Instytutu Filozofii i Socjologii PAN za represję. Wyrażamy naszą solidarność z pracownikami Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, a zwłaszcza z profesor Barbarą Engelking” – czytamy w uchwale KNF PAN, za którą opowiedziało się 16 z 25 głosujących członków Komitetu.


Apel KNF do MEiN dot. stypendium dla młodych naukowców

O korektę wytycznych do oceniania wniosków o stypendium dla wybitnych młodych naukowców zwróciło się do Ministra Edukacji i Nauki Prezydium Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk. W liście z 19 kwietnia 2023 r. Prezydium KNF zaapelowało o usunięcie z wytycznych kategorii „Punkty dodatkowe”. Zdaniem autorów listu punkty te są „przyznawane w sposób niewystarczająco transparentny”.

„Nawet przy zachowaniu dużej staranności przez ekspertów trudno uniknąć zarzutów, że wytyczne w tym punkcie są interpretowane w sposób zbyt subiektywny, co przeczy podstawowej zasadzie wytycznych, a mianowicie «Eksperci Zespołu w swojej ocenie kierują się obiektywizmem i transparentnością, unikając uznaniowości»” – czytamy w liście Prezydium KNF PAN.

W piśmie tym zaznaczono również, że „wytyczne wcale nie przesądzają, że brak takich punktów dodatkowych wystarcza do wykluczenia kandydatów do stypendium”. „Jak sama nazwa wskazuje, punkty dodatkowe można przyznać tylko w pewnych ściśle określonych sytuacjach, lecz nie stanowią one sedna oceny dorobku naukowego młodych naukowców” – argumentują autorzy listu, zwracając uwagę na kolejne nieporozumienia związane ze stosowaniem wspomnianej kategorii.

Prezydium KNF zgłosiło jednocześnie własną propozycję, która pozwoli skutecznie korygować punktację, gdy kandydat do stypendium zgłasza wiele publikacji, które jednak nie są wystarczająco istotne dla reprezentowanej dyscypliny. „Lepszym rozwiązaniem wydaje się merytoryczne uzasadnianie nieuwzględnienia pełnej punktacji za publikacje, których wkład do rozwoju dyscypliny wydaje się nieznaczny. Takie wytyczne przyjmowano np. w 16 konkursie o stypendia dla młodych wybitnych naukowców, pozwalając ekspertom oceniać «znaczenie artykułu naukowego dla rozwoju dyscypliny naukowej związanej z prowadzoną działalnością naukową», co pozwala na znacznie bardziej precyzyjną i transparentną ocenę dorobku naukowego” – wskazują autorzy pisma.

List Prezydium KNF jest dostępny: tutaj.


„Kłopoty Filozoficzne” Saula Kripke’go (seria BWF) już w sprzedaży

W ramach kontynuacji serii Biblioteka Współczesnych Filozofów ukazała się właśnie książka Saula Kripke’go „Kłopoty Filozoficzne”. Jest to zbiór trzynastu artykułów słynnego amerykańskiego filozofa z ostatnich 50 lat.

Wśród tekstów włączonych do tomu znalazły się takie artykuły jak: Identyczność i konieczność (1975), Zarys teorii prawdy (1975), Odniesienie mówiącego i odniesienie semantyczne (1977) czy Zagadka dotycząca przekonań (1979). Do tomu włączono również niepublikowane dotąd po polsku teksty: O dwóch paradoksach wiedzy, Nazwy puste i postaci fikcyjne, Nozick o wiedzy, Pierwsza osoba, Nieograniczona eksportacja i pewne wnioski dla filozofii języka oraz Paradoks czasu i myśli.

Przekładów tekstów dokonali: Tadeusz Szubka, Paweł Garbacz, Joanna Odrowąż-Sypniewska, Jakub Rudnicki. Książka ukazała się na początku 2023 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN w serii BWF, kontynuowanej w ramach projektu prowadzonego przez KNF PAN wraz Wydziałem Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, którym kieruje członek KNF prof. Krzysztof Wójtowicz z Wydziału Filozofii UW.


Dr Marek Pokropski laureatem nagrody naukowej PAN im. Kotarbińskiego

Dr Marek Pokropski otrzymał nagrodę naukową Polskiej Akademii Nauk w dziedzinie filozofii im. Tadeusza Kotarbińskiego. Został on nagrodzony za książkę Mechanisms and consciousness: integrating phenomenology with cognitive science.

Nagrody w kilku dziedzinach przyznał na posiedzeniu plenarnym 24 listopada 2022 r. Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN. Książka dr. Pokropskiego została zgłoszona przez KNF PAN. Jak wskazał w uzasadnieniu tej kandydatury wiceprzewodniczący KNF i zarazem przewodniczący Komisji ds. badań w zakresie filozofii i ich upowszechniania KNF prof. Marcin Miłkowski, monografia ta jest „pierwszą na świecie pracą łączącą neomechanistyczne podejście do wyjaśniania zjawisk świadomości z namysłem fenomenologicznym”.

„Wynikiem analiz dr. Pokropskiego jest stwierdzenie, że fenomenologia może dostarczyć istotnych ograniczeń, które powinny być uwzględniane w kauzalnym modelowaniu zjawisk umysłowych, czyli zanalizowanych fenomenologicznie przeżyć świadomych. (…) Swoje tezy podbudowuje na gruncie tzw. fenomenologii znaturalizowanej, która odbiega od klasycznej fenomenologii – odróżnianej przez autora bardzo wyraźnie od zwykłej metody introspekcyjnego badania zjawisk umysłowych”  – czytamy w uzasadnieniu. Prof. Miłkowski uznał też, że praca ta „może przyczynić się do uwzględnienia bogatej tradycji fenomenologicznej ze współczesnymi badaniami nad świadomością w neuronauce i psychologii poznawczej”.

Informacje o monografii dostępne są na stronie internetowej wydawcy (Routledge): https://www.routledge.com/Mechanisms-and-Consciousness-Integrating-Phenomenology-with-Cognitive-Science/Pokropski/p/book/9780367465254

Niedawno ukazała się też recenzja nagrodzonej książki na stronie internetowej Notre Dame Philosophical Reviews: https://ndpr.nd.edu/reviews/mechanisms-and-consciousness-integrating-phenomenology-with-cognitive-science/

Dr Marek Pokropski jest adiunktem na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje w Zakładzie Historii Filozofii Nowożytnej. Specjalizuje się w fenomenologii, filozofii umysłu i filozofii kognitywistyki.


KNF dyskutował o ewaluacji

O ewaluacji działalności naukowej w zakresie dyscypliny filozofia za lata 2017-2021 dyskutowali członkowie Komitetu Nauk Filozoficznych PAN na posiedzeniu plenarnym 18 listopada 2022 r.

Członkowie KNF wskazali na poważne problemy związane z przeprowadzoną ewaluacją. Zwrócili uwagę m.in. na złe zasady leżące u jej podstaw. Skutkowały one m.in. przesadnie wysokim progiem dla uzyskania kategorii A+ w kryterium 1. (dot. publikacji), co spowodowało, że żaden podmiot nie uzyskał tej kategorii w zakresie dyscypliny filozofia, a także poważnymi trudnościami w uzyskaniu kategorii wyższej niż B w kryterium 2. (zw. z grantami). Wspomniano również, że zasady te utrudniały zespołowi odpowiedzialnemu za ewaluację m.in. zaliczanie publikacji oraz grantów do dyscypliny filozofia i powodowały, że wiele z nich odrzucano na etapie oceny formalnej. Zwrócono też uwagę na poważne rozbieżności co do interpretacji poszczególnych kryteriów, które ostatecznie nie zostały rozstrzygnięte.

Dużą część dyskusji zajął temat punktacji czasopism i jej kryteriów. Członkowie KNF zgodzili się, że podczas danego okresu, za który dokonywana jest ewaluacja, punktacja ta nie powinna być zmieniana. Za jeden z ważniejszych problemów z ewaluacją uznano nagłe zmiany dokonane wstecznie tuż pod koniec okresu ewaluacji.

Podczas dyskusji podkreślono, że od złych zasad ewaluacji należy oddzielić rzetelne postępowanie zespołu odpowiedzialnego za przeprowadzenie ewaluacji w zakresie dyscypliny filozofia.


Uroczystość wręczenia profesury honorowej UJ prof. Janowi Woleńskiemu

17 października 2022 r. w Auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyła się uroczystość wręczenia profesury honorowej prof. Janowi Woleńskiemu.

Najstarsza uczelnia w Polsce uhonorowała w ten sposób jednego z najsłynniejszych polskich filozofów, zasłużonego uczonego i wykładowcę, wieloletniego pracownika UJ, a także m.in. członka PAN oraz KNF PAN. Prof. Jan Woleński jest 20. uczonym, który otrzymał ten tytuł.

O jego nadanie wnioskował Wydział Filozoficzny UJ. Wśród dokonań Profesora wskazano pionierskie prace o polskiej filozofii analitycznej i logice pokazujące jej rezultaty na tle filozofii światowej oraz charyzmatyczne inspirowanie badań nad tą problematyką w świecie, a także liczne monografie i artykuły poświęcone filozofii logiki, filozofii prawa, epistemologii i innym zagadnieniom filozoficznym.

Poniżej publikujemy wybrane zdjęcia z tej uroczystości, autorstwa prof. Arkadiusza Chrudzimskiego.


Prof. Jan Woleński profesorem honorowym UJ

Z radością informujemy, że prof. Jan Woleński, jeden z najsłynniejszych polskich filozofów, zasłużony uczony i wykładowca, a także członek PAN oraz KNF PAN, otrzymał profesurę honorową Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Oficjalna uroczystość odbędzie się 17.10.2022 o godz. 12.00 w Auli Collegium Novum UJ.


KNF z niepokojem o inicjatywie Prezydenta RP dot. Akademii Kopernikańskiej

KNF podzielił zaniepokojenie wyrażone przez przewodniczących komitetów Wydziału I PAN związane z wniesieniem przez Prezydenta RP do Sejmu projektu ustawy o Akademii Kopernikańskiej.

25 marca 2022 r. Komitet poparł stanowisko przewodniczących, którzy zwrócili uwagę, że „nie jest właściwy czas aby podejmować tego rodzaju inicjatywy w cieniu tragedii wojny, bez konsultacji środowiskowych”.

W popartym stanowisku przypomniano również, że „środowisko akademickie, skupione w Komitetach PAN, już w kwietniu 2021 roku sprzeciwiło się tej inicjatywie, dostrzegając w niej zagrożenie dla niezależności polskiej nauki i dalszego istnienia Polskiej Akademii Nauk”. „To stanowisko w pełni podtrzymujemy. Podzielamy również głos Towarzystwa Naukowego Warszawskiego wyrażony uchwałą z dn. 16 marca 2002 r. i apelujemy o odstąpienie od dalszego procedowania nad tą ustawą i wycofanie projektu z Sejmu” – napisali przewodniczący komitetów Wydziału I.


KNF potępia agresję Rosji i popiera suwerenną Ukrainę

Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk poparł w uchwale z 25 lutego 2022 r. oświadczenie środowiska akademickiego z dnia 24 lutego 2022 r. w związku z agresją Rosji na Ukrainę.

W oświadczeniu tym potępiono napaść na naszego sąsiada i używanie wobec niego przemocy. Wyrażono też pełną solidarność z całym narodem ukraińskim i poparcie dla Ukrainy jako suwerennego państwa. Zadeklarowano także pomoc oraz zaapelowano do władz Ministerstwa Edukacji i Nauki o wsparcie ukraińskich naukowców, doktorantów i studentów.

Oświadczenie podpisali Prezes PAN oraz Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, a także przedstawiciele innych organizacji reprezentujących środowiska naukowców, doktorantów i studentów.


KNF poparł stanowisko ws. zmian w Prawie oświatowym

Komitet Nauk Filozoficznych PAN poparł stanowisko Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN z dnia 16 stycznia 2022 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw przyjętej przez Sejm RP w dniu 13 stycznia 2022 r.

Stanowisko to KNPed zaadresował do Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Komitet poprosił w nim Prezydenta RP o niepodpisywanie tej ustawy oraz podjęcie ze środowiskiem rozmów na temat kształtu systemu edukacji. Zapewnił o gotowości kontynuowania dialogu i współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Pełny tekst stanowiska znajduje się na stronie Komitetu: https://knped.pan.pl/

Uchwałę ws. poparcia tego stanowiska KNF podjął 25 stycznia 2022 r.


KNF poparł apel w obronie Stowarzyszenia „Memoriał”

Komitet Nauk Filozoficznych PAN poparł apel w obronie Stowarzyszenia „Memoriał” przedstawiony przez Komitet Nauk Historycznych PAN w uchwale z 20 stycznia 2022 r.

Apel zawiera protest wobec wyroku Sądu Najwyższego Federacji Rosyjskiej nakazującego likwidację Międzynarodowego Stowarzyszenia Historyczno-Oświatowego, Dobroczynnego i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” oraz wezwanie do zaprzestania „dalszych kroków, zmierzających do zniweczenia” jego dorobku, pozytywnego rozpatrzenia apelacji oraz umożliwienia „dalszego nieskrępowanego działania”. KNH w swojej uchwale podkreśla ogromne znaczenie stowarzyszenia i zapewnia jego twórców, pracowników i wolontariuszy o solidarności i wdzięczności. Prosi również o włączenie się w obronę tej organizacji.

Poparcie dla apelu KNF wyraził w przyjętej jednomyślnie uchwale 25 stycznia 2022 r.


KNF poparł opinię Komitetu Nauk Demograficznych PAN

Komitet Nauk Filozoficznych PAN poparł opinię Prezydium Komitetu Nauk Demograficznych PAN ws. poselskiego projektu ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii. Uchwałę w tej sprawie KNF podjął 7 grudnia 2021 r.

Wspomniany projekt został przygotowany przez grupę posłów bez przeprowadzenia konsultacji społecznych, „bez diagnozy, jak działają obecne instytucje wspierające kształtowanie i wdrażanie polityki ludnościowej przez dostarczanie dowodów i odpowiedniej jakości wiedzy” oraz „bez ustaleń dotyczących skutków proponowanych regulacji dla ich funkcjonowania”. Tymczasem – jak zauważają dalej przedstawiciele KND – „projekt powołania Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii jako nowej instytucji usytuowanej poza już istniejącymi strukturami naukowymi budzi poważne zastrzeżenia zarówno merytoryczne, jak i finansowe”.

Poza ogólnymi uwagami Prezydium KND sformułowało również 9 szczegółowych zastrzeżeń oraz rekomendacje nakierowane na „podniesienie rangi naukowych badań ludnościowych”. Pełny tekst opinii znajduje się na stronie KND pod adresem: http://knd.pan.pl


Spotkanie z Redaktorami Naczelnymi ws. punktacji czasopism

1 października 2021 r. Komitet Nauk Filozoficznych PAN zorganizował spotkanie z Redaktorami Naczelnymi filozoficznych czasopism naukowych.

Jego celem była wymiana doświadczeń i sformułowanie ewentualnych propozycji związanych z punktacją czasopism. Na koniec spotkania znaczna część redaktorów uznała, że propozycję w tym zakresie powinien sformułować KNF.

Asumptem do spotkania była wypowiedź z 1 września br. ministra edukacji i nauki prof. Przemysława Czarnka, który zapowiedział podniesienie punktacji. W audycji radiowej minister Czarnek powiedział wówczas: „Wszystkich redaktorów czasopism naukowych, którzy chcieliby podnieść punkty swoich czasopism naukowych, zapraszam do składania wniosków umotywowanych, uzasadnionych, do ministerstwa, bo na koniec tego miesiąca i na przełomie z październikiem będzie kolejna akcja podnoszenia punktów czasopism polskich”. W związku z tym na wrześniowym posiedzeniu plenarnym członkowie Komitetu uznali, że dobrze byłoby przedyskutować sprawę w gronie redaktorów czasopism filozoficznych.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele 25 czasopism naukowych. Wymienili się oni opiniami zarówno na temat kryteriów oceny (jakościowych i ilościowych), jak i formuły, w jakiej można by zgłosić MEiN propozycje w tym zakresie. Wskazywali liczne wady i zalety różnych rozwiązań. W ramach głosu popartego przez znaczną część zebranych, aby propozycję taką przedstawił KNF, pojawił się także apel, by Komitet wskazał, które czasopisma powinny mieć podniesioną punktację, i aby przekazał taki wniosek ministerstwu. Przewodnicząca KNF zobowiązała się przedstawić ten głos Prezydium KNF.

Prezydium uznało, że KNF nie jest w stanie w przyspieszonym trybie odpowiedzialnie ocenić czasopism pod względem jakościowym i przygotować rzetelnej propozycji podniesienia punktacji czasopism, które na to zasługują. Członkowie Prezydium wskazali na zbyt duże ryzyko, że rezultat takiego podjętego w pośpiechu działania mógłby nie być miarodajny, a przygotowana propozycja mogłaby jeszcze powiększyć istniejące w naszym środowisku napięcia związane z wprowadzanymi ostatnio zmianami w punktacji.

Zgodnie jednak z głównym wnioskiem sformułowanym podczas spotkania Komitet opracuje kryteria eksperckiej oceny czasopism, które mogłyby zostać wykorzystane w przyszłości. Takie kryteria będą obejmowały zarówno elementy formalne (takie jak indeksowanie w bazach czy nadawanie identyfikatorów DOI), jak i aspekty merytoryczne (np. jakość naukowa artykułów, wpływ artykułów na dyscyplinę).


Stanowisko Komitetu Nauk Filozoficznych PAN w sprawie sytuacji na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie

Na posiedzeniu 18 czerwca 2021 r. KNF PAN dyskutował sprawę zwolnień profesorów na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Komitet przyjął w tej sprawie następujące stanowisko:

Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk wyraża głębokie zaniepokojenie wiadomościami dotyczącymi polityki kadrowej prowadzonej na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie (a zwłaszcza w Instytucie Filozofii i Socjologii tego uniwersytetu).

Z dostępnych publicznie informacji wynika, że decyzje o zwolnieniach podejmowane są przy braku transparentnych kryteriów i w oparciu o arbitralne oceny. Naruszane są kryteria rzetelnej oceny pracowników naukowych.

Niepokojące są informacje, że przy zwolnieniach odwoływano się do wieku emerytalnego zwalnianych, co jest szczególnie krzywdzące w wypadku kobiet i budzi uzasadnione podejrzenia o nierównym traktowaniu ze względu na płeć. Ponadto, jak wiadomo, zgodnie z obowiązującym prawem, nauczyciele akademiccy mogą przejść na emeryturę na ogólnych zasadach, ale sam fakt osiągnięcia wieku emerytalnego nie może być podstawą wypowiedzenia umowy o pracę. Nie zostały przedstawione plany restrukturyzacyjne, którymi uzasadniane są zwolnienia, a podawane uzasadnienia dotyczące sytuacji finansowej uczelni nie brzmią wiarygodnie.

Wszystkie te informacje sugerują, że na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie naruszone zostały prawa pracownicze oraz zasady etyki naukowej.

Apelujemy do władz Uniwersytetu Pedagogicznego o cofnięcie szkodliwych decyzji kadrowych i podjęcie dialogu z całą społecznością akademicką w celu wypracowania takiego rozwiązania, które nie będzie budziło wątpliwości prawnych i etycznych.

Komitet Nauk Filozoficznych PAN


Wspólna uchwała Komitetów Naukowych i Problemowych Wydziału I PAN w sprawie projektu ustawy o Narodowym Programie Kopernikańskim

Komitety Naukowe i Problemowe działające przy Wydziale I – Nauk Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk, dostrzegając zagrożenie, jakie dla niezależności polskiej nauki i dalszego istnienia Polskiej Akademii Nauk stwarza zapowiedź powołania Narodowego Programu Kopernikańskiego (NPK):

1. Wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec idei powołania NPK w kształcie proponowanym w projekcie ustawy. Jest to projekt niedopracowany, niewskazujący źródeł finansowania nowej instytucji, jaką ma być Międzynarodowa Akademia Kopernikańska. Nauka w Polsce nie cierpi na niedobór form organizacyjnych, jest natomiast systemowo niedofinansowana. Pojawienie się nowej struktury organizacyjnej bez istotnego wzrostu nakładów nie rozwiąże problemów polskiej nauki. Zwiększy natomiast koszty administracyjne funkcjonowania nauki jako całości, przy czym należy się spodziewać, że nowa instytucja będzie preferowana w podziale środków kosztem już istniejących instytucji naukowych. Tym samym oznacza to co najmniej pauperyzację PAN, a w istocie jej stopniową  marginalizację, prowadzącą do likwidacji.

2. Uważają, że ambitnych celów NPK wyrażonych w preambule projektu, wprowadzającej go ustawy, nie da się zrealizować w drodze przyjęcia aktu prawnego. Tworzenie kultury akademickiej wymaga dekad spokojnej pracy organizacyjnej i badawczej, którym musi towarzyszyć niezbędny stopień decentralizacji, rozumianej jako autonomia jednostek ludzkich i organizacyjnych. Projekt NPK, opierający się na modelu centralistycznym i dominującym wpływie polityków na funkcjonowanie Akademii, stanowi tego absolutne zaprzeczenie.

3. Podkreślają, że podstawą funkcjonowania jednostek naukowych w Polsce jest zasada autonomii, wynikająca wprost z art. 70 ust. 5 Konstytucji RP. Zakłada ona samorządną podmiotowość środowiska naukowego, wolnego od wpływów polityków. Projekt ustawy o NPK osłabia kontrolę środowiskową, wprowadzając prymat woli politycznej w zakresie obsady personalnej nowej Akademii.  Jest to kontynuacja strategii pozbywania się przez obecne władze polityczne niezależnych instytucji. Stanowi działanie klasycznie nomenklaturowe, uprzednio zaprezentowane przy próbie upartyjnienia sądów i mediów. W sposób oczywisty i nieunikniony prowadzi do osłabienia polskiej nauki i obniżenia jej prestiżu. 

4. Protestują przeciwko sposobowi przygotowywania projektu ustawy o NPK, bez jakichkolwiek konsultacji ze środowiskiem naukowym. Regulacje prawne dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego powinny być przyjmowane w dialogu z najbardziej nimi zainteresowanym środowiskiem naukowym („nic o nas bez nas”). Jest to niezbędne dla środowiskowej  legitymizacji przyjmowanych rozwiązań, której ewidentnie brakuje projektowi ustawy o NPK. Forma działania Ministerstwa Edukacji i Nauki jest nie do zaakceptowania, stanowiąc rażący przykład nagannych praktyk legislacyjnych. 

5. Wyrażają solidarność ze stanowiskiem Prezesa PAN, prof. dr hab. Jerzego Duszyńskiego, zawartym w jego liście do członków społeczności PAN z  6 kwietnia 2021 r. i deklarują pełne poparcie dla jego działań zmierzających do zachowania niezależności i integralności Polskiej Akademii Nauk. 

6. Wzywają Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, by w razie skierowania obecnego projektu ustawy o NPK do prac legislacyjnych w parlamencie, został on odrzucony w pierwszym czytaniu.

Komitety działające przy Wydziale I PAN:

Komitet Nauk Prawnych PAN 

Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania PAN

Komitet Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN

Komitet Nauk o Sztuce PAN

Komitet Nauk Demograficznych PAN

Komitet Nauk Etnologicznych PAN

Komitet Nauk Filozoficznych PAN

Komitet Słowianoznawstwa PAN

Komitet Nauk o Kulturze PAN 

Komitet Nauk Historycznych PAN

Komitet Nauk Politycznych PAN 

Komitet Etyki w Nauce PAN

Komitet Statystyki i Ekonometrii PAN

Komitet Socjologii PAN

Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN

Komitet Psychologii  PAN

Komitet Nauk o Kulturze Antycznej PAN 

Komitet Nauk o Literaturze PAN 

Komitet Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach PAN

Komitet Badań nad Migracjami PAN

Komitet Nauk Pedagogicznych PAN

Komitet Naukoznawstwa  PAN

Komitet Językoznawstwa PAN

Komitet Nauk Orientalistycznych PAN

Komitet Nauk Ekonomicznych  PAN

Komitet Historii Nauki i Techniki PAN

Pod uchwałą podpisuje się także:

Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN


Sprzeciw wobec trybu wprowadzania zmian w wykazie czasopism naukowych i recenzowanych materiałów konferencyjnych

Komitet Nauk Filozoficznych wyraża zdecydowany sprzeciw wobec trybu wprowadzania przez Ministra Edukacji i Nauki zmian w wykazie czasopism naukowych i recenzowanych materiałów konferencyjnych z dn. 9 lutego 2021. Wykaz ten zawiera zmiany, które są oceniane przez polskie środowisko akademickie, w tym przez KRASP, jako arbitralne i niezgodne z prawem. 

Komitet Nauk Filozoficznych stoi na stanowisku, że z racji na wymóg przejrzystego kształtowania stabilnej polityki naukowej oraz w świetle obowiązującego prawa wykaz powinien być zmieniany wyłącznie w wyniku obowiązujących procedur, a podstawy zmian powinny być podawane do publicznej wiadomości. Wprowadzone w wykazie zmiany Komitet ocenia nie tylko jako niezgodne z prawem, ale także jako głęboko niesprawiedliwe, gdyż podważające zasady obiektywnej oceny w nauce. Podważają one również zaufanie do stabilności i obiektywności systemu oceny pracy naukowej, a także zagrażają autonomii badań naukowych.

Zaznaczyć należy, że czasopisma mające szczególne znaczenie dla kultury, społeczeństwa i gospodarki powinny być oceniane nie przez zmianę punktacji czasopism naukowych, lecz przez opracowanie odpowiednich wskaźników wpływu, wskazujących na ich wagę w ocenie jednostek naukowych. Dotyczy to także czasopism o charakterze publicystycznym, które zostały niesłusznie dołączone do wykazu jako czasopisma filozoficzne, mimo że nie mają w ogóle charakteru recenzowanych wydawnictw naukowych.

Komitet wyraża zaniepokojenie brakiem właściwej reakcji na inne głosy protestu wobec kształtu opublikowanej listy ze strony ministerstwa.

Zmarł prof. Andrzej Noras

Dnia 4 grudnia 2020 r. zmarł prof. Andrzej Noras, członek Komitetu Nauk Filozoficznych PAN, pracownik Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego, prorektor ds. naukowych w kadencji 2016–2020, kierownik Zakładu Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej.

Prof. Noras był znakomitym i cenionym historykiem filozofii, specjalizował się w historii neokantyzmu. Do jego prac należą m.in. książki Kant i Hegel w sporach filozoficznych osiemnastego i dziewiętnastego wieku (Katowice 2007), Historia neokantyzmu (Katowice 2012), Kłopoty z filozofią (Katowice 2015), Rozumienie systemu w filozofii pokantowskiej (Katowice 2016), Problem psychologii w filozofii pokantowskiej (Katowice 2017).


OŚWIADCZENIE KOMITETU NAUK FILOZOFICZNYCH 
POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Filozofia polska prawie zawsze była pluralistyczna. Nawet w trudnych okolicznościach po II wojnie światowej większość filozofów działających w naszym kraju uważała pluralizm postaw i kierunków filozoficznych za bardzo ważną wartość. Z tego powodu wyrażamy zaniepokojenie oświadczeniami polityków i ich oficjalnych doradców, które można interpretować jako wezwanie do preferowania lub kwestionowania określonych poglądów filozoficznych z uwagi na poglądy i działania polityczne osób je reprezentujących. Szczególne zaniepokojenie budzi zapowiedź przyznawania środków finansowych na badania naukowe i granty w zależności od tego, czy czyjeś preferencje polityczne odpowiadają decydentom, czy nie. Nie do przyjęcia są postulaty represjonowania naukowców i studentów za wyrażanie własnych poglądów. Tego rodzaju polityka wobec filozofii (i ogólniej: nauki) nigdy nie prowadziła do niczego dobrego. Pozwalamy sobie przytoczyć słowa Kazimierza Twardowskiego, wybitnego myśliciela i wielkiego organizatora filozofii polskiej wypowiedziane w 1932 r.:

Możność właściwych Uniwersytetowi zadań jest uwarunkowana jego bezwzględną duchową niezależnością. Duchową, bo materialnie Uniwersytet, o ile nie stoi o własnych siłach, będzie zawsze zależny od tego czynnika, który mu daje finansowe podstawy istnienia i wyposaża go w środki pracy. Ale ci, co Uniwersytety fundują i utrzymują, dowiedliby całkowitego niezrozumienia istoty Uniwersytetu, gdyby chcieli w czymkolwiek krępować jego pracę, z góry zastrzegać się przeciw pewnym jego wynikom, wskazywać, jakie rezultaty byłyby pożądane. I gdyby nawet wyniki pracy naukowej Uniwersytetu były niemiłe tym, którym zawdzięcza swój byt, nie wolno by w tym upatrywać uprawnienia do nakładania jakichkolwiek ograniczeń. […]. Nie należy zadania wychowawczego Uniwersytetu upatrywać w tym, by urabiał duszę młodzieży na pewną modłę społeczną lub polityczną, by rozwijał w niej pewien kierunek i pewien sposób ustosunkowania się do praktycznych celów życiowych.

Rozumiejąc, że powyższe wskazania nie są łatwe do realizacji w burzliwych czasach, apelujemy zarówno do polityków, jak i środowisk naukowych o ich respektowanie i obronę. 

Komitet Nauk Filozoficznych PAN

Warszawa, 9.11.2020 r.


List otwarty do ks. prof. dra hab. Andrzeja Szostka (5.10.2020)

Szanowny Księże Profesorze,

Przed kilkoma dniami jako Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk zajęliśmy stanowisko w sprawie budzących nasz głęboki sprzeciw napaści na ks. prof. Alfreda Wierzbickiego i wysuwanych żądań usunięcia go z uczelni. Teraz zaś – jako niżej podpisani członkowie tego ciała, wybrani na przedstawicieli polskiego środowiska filozoficznego – pragniemy wyrazić Księdzu Profesorowi nasz szacunek oraz ogromną wdzięczność za postawę w związku z krokami, jakie wobec ks. Alfreda Wierzbickiego podjęte zostały przez władze Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Z pełnym szacunkiem i uznaniem odnosimy się do z pewnością bolesnej decyzji, jaką Ksiądz Profesor – wieloletni rektor KUL – ogłosił publicznie w słowach: „nie potrafię kontynuować współpracy z Uczelnią, której Władze tak krzywdząco traktują swego Profesora – i to etyka, który właśnie z bliskich mi racji etycznych ma odwagę zabierać głos w sprawach moralnie doniosłych w Polsce i w Kościele”. Miejmy nadzieję, że ten nader dobitnie brzmiący głos przyczyni się do ozdrowienia sumień i umysłów oraz powstrzymania procesu moralnej dewastacji środowiska naukowego i sfery publicznej.

Z wyrazami szacunku i wdzięczności

prof. dr hab. Adam Chmielewski

prof. dr hab. Arkadiusz Chrudzimski

prof. dr hab. Włodzimierz Galewicz

prof. dr hab. Adam Grobler

prof. dr hab. Piotr Gutowski

ks. dr hab. Tomasz Homa

prof. dr hab. Elżbieta Jung

dr hab. Janusz Kaczmarek

dr hab. Andrzej Maciej Kaniowski

prof. dr hab. Roman Kubicki

prof. dr hab. Paweł Łuków

prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz

prof. dr hab. Justyna Miklaszewska

dr hab. Marcin Miłkowski

prof. dr hab. Roman Murawski

prof. dr hab. Andrzej Noras

prof. dr hab. Joanna Odrowąż-Sypniewska

prof. dr hab. Wojciech Sady

ks. dr hab. Adam Świeżyński

prof. dr hab. Andrzej Szahaj

prof. dr hab. Tadeusz Szubka

dr hab. Artur Szutta

prof. dr hab. Włodzimierz Tyburski

prof. dr hab. Jan Woleński

prof. dr hab. Krzysztof Wójtowicz

prof. dr hab. Renata Ziemińska


Oświadczenie Komitetu Nauk Filozoficznych PAN

Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk zdecydowanie sprzeciwia się rozpętanej obecnie nagonce na ks. dr. hab. Alfreda Wierzbickiego. Każda nagonka jest zjawiskiem społecznie niepożądanym, a w tym wypadku szczególnie, gdyż jej powodem jest udzielenie pomocy osobie, wobec której zastosowano nadmierne środki przymusu państwowego, środki nieproporcjonalne do jej czynów i zagrożenia porządku publicznego z jej strony. Występowanie w obronie zasady proporcjonalności jest prawem i powinnością obywatela, a zwłaszcza filozofa, jest to bowiem zasada filozoficzna, leżąca u podstaw naszej kultury prawnej.

Komitet Nauk Filozoficznych sprzeciwia się zwłaszcza nieuprawnionym żądaniom usunięcia ks. dr. hab. Alfreda Wierzbickiego z Uniwersytetu z powodów, które nie mają nic wspólnego z jakimikolwiek naruszeniami rzetelności naukowej czy etyki zawodowej. Tylko tego rodzaju naruszenia mogą być podstawą zwolnienia z pracy. Wszelkie inne, zgodne z prawem działania mieszczą się w pełni w ramach swobód obywatelskich.

Przy tej okazji Komitet apeluje do Rektorów, aby – mając na względzie powagę Uniwersytetu – nie czuli się zobowiązani do wydawania pośpiesznych oświadczeń pod presją tak zwanej opinii publicznej.

Stanowisko Komitetu zostało wprawdzie sprowokowane konkretnym przypadkiem konkretnej osoby, traktowane być jednak powinno ogólniej, mianowicie jako głos w debacie nad próbami ograniczania wolności wypowiedzi oraz uniemożliwiania ważnych społecznie działań, które w ostatnich latach coraz śmielej podejmowane są wobec pracowników akademickich przez skrajnych przedstawicieli różnych krańców politycznego spektrum.


Zmarł prof. Andrzej Walicki

20 sierpnia 2020 r. w południe zmarł prof. Andrzej Walicki, członek rzeczywisty PAN. Był filozofem i historykiem idei, był współtwórcą (wraz z Leszkiem Kołakowskim) tzw. warszawskiej szkoły historii idei. Był laureatem Nagrody Balzana, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla nauki polskiej.

Stopień doktora otrzymał w 1957 r. na Uniwersytecie Warszawskim, a habilitację – w 1964 r. w Instytucie Filozofii PAN. W 1972 r. uzyskał tytuł profesora. Wykładał w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, na Australijskim Uniwersytecie Narodowym w Canberze, a od 1986 – na Uniwersytecie Notre Dame (USA).

Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się na badaniu historii filozofii rosyjskiej i polskiej, zwłaszcza społecznej. Jego pionierskie badania rozpoczęte w latach 50. w zakresie myśli rosyjskiej przyniosły mu światowe uznanie. Wychował wiele pokoleń badaczy myśli rosyjskiej w Polsce i USA. Już za życia jego liczne publikacje były uważane za klasyczne i tłumaczone na wiele języków. Ostatnie miesiące życia spędził m.in. na opracowaniu osobistej korespondencji z Leszkiem Kołakowskim.


Nowe władze KNF PAN

Podczas pierwszego w kadencji 2020-2023 posiedzenia Komitetu wybrano nowe władze KNF PAN w następującym składzie: 

Przewodnicząca: prof. dr hab. Joanna Odrowąż-Sypniewska (Uniwersytet Warszawski)

Wiceprzewodniczący: dr hab. Marcin Miłkowski, prof. PAN (Instytut Filozofii i Socjologii PAN)
Wiceprzewodniczący: dr hab. Artur Szutta, prof. UG (Uniwersytet Gdański)

Członek Prezydium: prof. dr hab. Renata Ziemińska (Uniwersytet Szczeciński)
Członek Prezydium: prof. dr hab. Piotr Gutowski (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
Członek Prezydium: prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)